Home/Nieuws items/ROEF Festival: Vuur (Brood) & Beschaving

ROEF Festival: Vuur (Brood) & Beschaving

Waar de geur van Baking Lab’s versgebakken brood normaal gesproken vanuit een uithangbord de straat op wordt geblazen, kwamen de geuren tijdens ROEF festival van het dak van Volkshotel gewaaid. 

De setting gaf op het eerste gezicht niet veel weg over wat er op het dak plaatsvond; een paar bloempotten, groot en klein, potten met graan hier en daar en bebloemde tafels met deegrollers. Pas bij een oerinstinct om te ruiken en voelen wat de omgeving te bieden heeft, wordt duidelijk wat hier gebeurt; de bloempotten geven warmte af en het ruikt naar vuur. Er gaat gebakken worden. Bakkerscafé Baking Lab was hier uitgenodigd om een broodworkshop te geven voor ROEF festival, een festival dat sinds vijf jaar op rij het onbenutte dakoppervlak van Amsterdam, een weekend lang nieuwe betekenis geeft. 

Baking Lab is naast een bakkerij en café vooral een omgeving voor informele educatie, voor zowel de bezoekers als de mensen die er werken. Op speelse wijze worden de biologische, chemische en fysische processen van het bakken verkend en letterlijk behapbaar gemaakt voor het publiek tijdens workshops en lesprogramma’s. De dak-expeditie die tijdens het ROEF festival plaatsvond bracht een uitdaging met zich mee die zich heeft ontwikkeld tot een rode draad waarlangs de deelnemers mee terug de tijd in werden genomen. Omdat er geen oven op het dak van het Volkshotel stond, werd het lab gedwongen tot een nieuwe insteek van de workshop; bakken in zelfgemaakte ovens. 

De verkenning van wat er nodig is om een oven te maken met minimale middelen leidde tot een begrip van materialen en hun eigenschappen om warmte te genereren, vast te houden en af te weren, een verkenning die duizenden jaren geleden ook heeft plaatsgevonden. De deelnemers werden meegenomen in deze verkenning van vuurbeheersing, een concept wat volgens J. Goudsblom, auteur van het boek “vuur en beschaving”, ten grondslag ligt aan het civilisatieproces van de mens.  Als enige diersoort hebben we vuur weten te beheersen en hebben we zo het hele spectrum van warmte kunnen benutten voor het koken van ons voedsel, het bedrijven van landbouw, het smeden van metaal, en het bakken van brood. Het Baking Lab gebruikt het verhaal van de oorsprong van brood om een verhaal over ons als mens en onze geschiedenis te vertellen. Zo zet het Lab vaker wetenschapscommunicatie in om maatschappelijke thema’s als voeding, gezondheid en duurzaamheid tastbaar te maken met brood als metafoor.

Elke keer weer blijkt brood inzichten te geven over wat ons mens maakt. Dit keer in de vorm van een veertig minuten lange reis die in eerste instantie duizenden jaren geduurd heeft, van jagers en verzamelaars naar stadsmensen op een dak op de zevende verdieping van het Volkshotel.

Foto’s door Charlotte Allen en Phoebe Pryor